prof. Olgierd Kiec - Ewangelicy w Czempiniu i na Ziemi Czempińskiej 27.06.2023r.

Kościańscy regionaliści w dniu 27 czerwca br. wysłuchali 588 wykładu TMZK. Tym razem dotyczył on Ewangelików w Czempiniu i na Ziemi Czempińskiej w XIX i XX wieku. Autorem był prof. dr hab Olgierd Kiec - pracownik Instytutu Historii PAN, profesor Uniwersytetu Zielonogórskiego, którego działalność koncentruje się na badaniu polityki, historii, kultury Polski i Niemiec, a zwłaszcza dziejów protestantyzmu XIX i XX wieku na Ziemi Lubuskiej i w Wielkopolsce. Autor zaprezentował jedną ze swoich ostatnich publikacji 'Parafie Ewangelickie w Wielkopolsce w XIX - XX wieku". Dowiedzieliśmy się, że początki protestantyzmu w Wielkopolsce sięgają początków XVI wieku, natomiast pierwsza parafia w Czempiniu, powstała w połowie XIX wieku. 

W roku 1830 zmarł Wiktor Szołdrski, ostatni właściciel miasta i okolicznych dóbr ziemskich, który pozostawił mocno zadłużony majątek, przejęty w zarząd przez władze pruskie. W ten sposób przejęta została również czempińska kaplica katolicka. 

Pierwszym pastorem był Ottomar Wiedemann, który żył w latach 1817-1892, a działalność w Czempiniu rozpoczął w 1856 roku.

Relacje z reprezentami innych religii były luźne, nie było zatargów. Polakom nie narzucano religii protestanckiej, ale sam protestatyzm odegrał znaczącą role w polityce germanizacyjnej. Mimo to liczba ewangelików w Czempińskiej parafii systematycznie malała przed wybuchem I wojny światowej.  Przyłączenie Czempinia do Ziem Polskich znacząco zmniejszyło ilość miejsowych ewangelików. Parafia praktycznie przestała istnieć w styczniu 1945 roku. Na wiek XX przypada koniec protestantyzmu na tych terenach.

Z.W.